Maar je staat er misschien niet bij stil dat de prestaties van het sportteam óók afhangen van de van de dynamiek en de samenwerking binnen het begeleidingsteam. Heb je hoge verwachtingen van je sporters, dan moet je ook hoge verwachtingen hebben van de staf. Als je wilt dat de sporters als eenheid boven zichzelf uitstijgen, dan moet je dat als begeleidingsteam ook doen.

Grappen over de coach

Hier is vaak maar weinig oog voor. Sterker nog, er gaan vaak allerlei dingen mis. Een voorbeeld uit de praktijk: een van de assistent-coaches voelt zich niet gehoord en gezien door de andere leden van het begeleidingsteam. Hij begint in het bijzijn van sporters grapjes te maken over de anderen. Dit zaait verwarring en leidt tot ruis binnen het sportteam, waar teamprestaties onder gaan lijden.

Een ander voorbeeld: de coach en de fysiotherapeut zijn het niet eens over een licht geblesseerde speelster. De coach heeft haar nodig en wil haar opstellen, de fysiotherapeut geeft haar liever nog een week rust. Omdat niet helder is wiens rol het is om hierover te beslissen, zeggen beiden iets anders tegen de speelster. Dit zorgt voor onduidelijkheid bij haar en ook bij haar vervanger, die staat te springen om speelminuten.

Een laatste voorbeeld: het team en het begeleidingsteam hebben samen afspraken gemaakt, onder andere over op tijd komen. De fysiektrainer is vaak precies op tijd, of net iets te laat. De coach spreekt hem er niet op aan. De sporters zien dat, waarna enkele van hen hetzelfde gedrag gaan vertonen. Er ontstaan ergernissen tussen de teamleden, maar naar het voorbeeld van de coach roepen ze elkaar niet tot verantwoording.

Vorm samen een excellent begeleidingsteam

1. Bepaal samen jullie gezamenlijke doel. Het sportteam heeft misschien tot doel zich te handhaven in een bepaalde divisie, de play-offs te halen of kampioen te worden. Dit wetende, wat is dan het doel van jullie als begeleidingsteam? Beschrijf dit zo concreet mogelijk. Dus niet: “Ons doel is het team optimaal te trainen en coachen, zodat ze kampioen kunnen worden.” Maar bijvoorbeeld: “Ons doel is dat het team dit seizoen fysiek zo fit wordt, dat de spelers nog kunnen doorgaan wanneer de tegenstanders moe worden, dat iedere speler van zijn/haar kwaliteit een wapen maakt, dat iedere speler rustig en gefocust leert te blijven onder druk en dat teamleden elkaar positief altijd coachen, ook in moeilijke wedstrijden.
2. Om dat doel te behalen, heb je een plan nodig. Bepaal gezamenlijk eventuele tussendoelen, alsook de verschillende acties die nodig zijn om deze doelen te behalen. Bijvoorbeeld: Om spelers te leren rustig te blijven in spannende wedstrijden nodigen we vier keer een sportpsycholoog uit om het team relevante mentale vaardigheden aan te leren. Hiernaast simuleren we wekelijks in de training hoge wedstrijddruk om het geleerde in praktijk te brengen.
3. Tenslotte is het belangrijk helderheid te scheppen in ieders rol. Dit doe je door met de hele staf over en weer verwachtingen uit te spreken. Zorg er gezamenlijk voor dat iedereen van zichzelf én van elkaar weet wat er van hem/haar wordt verwacht.

Wanneer je doelen, rollen en verwachtingen helder uitspreekt en vastlegt binnen je begeleidingsteam, ontstaat er minder ruis. Tijd en energie gaan niet verloren aan onzekerheid, onduidelijkheid, taken die niet worden opgepakt en taken die juist dubbel worden opgepakt.

Alone we go faster, together we get further

Wanneer je dit proces gezamenlijk, dus met het hele begeleidingsteam doorloopt, neem je verschillende ervaringen en invalshoeken mee. Dit kost misschien meer tijd dan wanneer je dit als hoofdcoach alleen zou bepalen, maar het eindresultaat wordt beter. Ook creëer je hiermee draagvlak binnen het begeleidingsteam.

Ten slotte is het belangrijk de voortgang regelmatig met elkaar te evalueren. Zo’n tussenevaluatie plan je in na bijvoorbeeld zes weken. Want hoe mooi de plannen ook zijn, je merkt altijd dat de praktijk weerbarstig is, en dat niet alles loopt zoals had verwacht of gehoopt. Door tijdig te evalueren, kan je de samenwerking binnen de staf verder optimaliseren.