De tegenslag waar elke Olympiër in 2022 bang voor is: de positieve test. Met als gevolg niet mogen starten, starten zonder training of niet eens mee naar Beijing. De Poolse schaatster Czyszczoń staat vandaag in de 1500 meter aan de start, maar is pas gisteren uit quarantaine gekomen. Geen ijstijd, geen training. Sara Kramer, de Nederlands-Oostenrijkse schansspringster die op koers lag voor een gouden medaille, kreeg al voor ze afreisde naar China een positieve testuitslag. Nog even was er de hoop dat het vals positief was, maar niets bleek minder waar. “Ik heb alles gedaan om me goed voor te bereiden op de spelen, in één dag is dan alles voorbij.”
Iedereen reageert anders op tegenslag. De Amerikaanse bobsleester Meyer ziet het als een uitdaging, een extra mogelijkheid om haar zoon te laten zien dat je ondanks tegenslagen voor je doel kunt blijven gaan. Andere sporters raken door alle onduidelijkheid zodanig in de stress dat er geen mentale ruimte overblijft om te presteren. Zo was de Nederlandse skiester Jelinkova in tranen na haar mislukte race. Na een corona-besmetting in januari en opnieuw kritische ct-waarden in China mocht ze uiteindelijk toch starten, maar de onrust, onduidelijkheid en stress leverden haar slapeloze nachten op, paniekaanvallen en een lijf vol stress. Haar eerste run gaat dan ook mis, ze mist een poortje. Gelukkig krijgt ze woensdag op de slalom een tweede kans.
Na een tegenslag kan het twee kanten op: het kan een negatief momentum creëren, waarna niets meer lukt. Of het kan alle druk wegnemen waarna de mooiste dingen gebeuren. Een voorbeeld van het laatste is Stefan Groothuis, die in Sotsji viel op de tweede 500 m, en twee dagen later goud won op de 1000 m.
Voor sommige sporters geeft een tegenslag zoveel afleiding dat er geen ruimte overblijft voor prestatie-tunnelvisie of stress. Dat kan resulteren in 'vrij spel', letterlijk en figuurlijk. Dat was het geval bij de Australische curler Tahli Gill en haar mixed doubles teamgenoot Dean Hewitt. Ze kregen het gevreesde telefoontje: Gill’s test was positief. Met hun tassen gepakt en de terugvlucht geboekt, kregen ze een paar uur later opnieuw een telefoontje. Nu met de boodschap dat ze toch mogen meedoen. In de haast grijpt Gill haar verkeerde handschoen en ze zijn maar net op tijd voor hun wedstrijd tegen Zwitserland. Die wedstrijd winnen ze! Ook de tweede wedstrijd van de dag, tegen de regerend olympisch kampioen Canada, werd door het Australische duo gewonnen. Waar ze tot dit moment nog geen wedstrijd wonnen, winnen de Australiërs nu tegen toch niet de minste tegenstanders, en dat met een verkeerde handschoen!
“Dit was de COVID Olympics 101. Het was een gekkenhuis, maar het feit dat we ons wisten te herpakken, herfocussen en zo’n goede wedstrijd te curlen is heel cool en zeker iets wat we als overwinning meenemen. Het is een waanzinnige ervaring geweest.”
Een tegenslag hoeft dus niet einde verhaal te zijn. Help je sporters de situatie ‘om te denken’ van een tegenslag naar een voordeel (zoals bobsleester Meyer), help je sporters rustig te blijven (zoals de Australische curlers) of leer je sporters kracht uit een tegenslag te halen (zoals Stefan Groothuis). Zo kan die tegenslag juist dat extra zetje in de rug zijn.
Webinars over omgaan met tegenslagen:
Blog over omgaan met negatieve gedachten:
https://www.sportscience.blog/2017/12/28/negatieve-gedachten