Helaas hebben veel sporters niet op tijd in de gaten dat ze overtraind raken
Overtraind raken is een dreiging voor alle topsporters en waar ze allemaal in meer of mindere mate aan hebben geroken. Canadese langebaan- en shorttrack-schaatser Antoine Gélinas-Beaulieu raakte in 2011 overtraind. Ze had een burn-out die samenging met een depressie en enorme moeheid. Het kostte hem twee jaar om te herstellen, waarna hij tijdelijk stopte met schaatsen. Na vier jaar kwam hij terug, met een nieuwe mindset, en met de focus volledig op de langebaan. Ook Ireen Wüst raakte in 2008 overtraind en had drie jaar nodig om terug te komen.
Overtraining ligt dus voor elke topsporter op de loer. Niet zo gek misschien, want zoals Mark Tuitert al zei, “Topsport gaat over grenzen verleggen en je weet pas waar je grens ligt als je er overheen gaat.” Als je te vaak en te lang over je grenzen gaat wordt het gevaarlijk. Overreached of overtraind zijn kan voelen als extreme vermoeidheid, paniekgevoelens of een gebrek aan motivatie. De oorzaken van overtraining liggen in fysieke overbelasting, mentale overbelasting of een combinatie. In het geval van lichte overtraining kan het herstel een paar weken of maanden duren, zoals bijvoorbeeld bij waterpoloër De Koff het geval leek te zijn in 2019. Hij is op tijd gestopt, heeft acht weken lang hersteltrainingen gedaan en is daarna een paar weken lekker op vakantie geweest. Zo was hij in een paar maanden weer de oude.
Helaas hebben veel sporters niet op tijd in de gaten dat ze overtraind raken. Hoe langer je doortraint, hoe langer het herstel dan ook duurt, wat het geval lijkt te zijn geweest voor Gélinas-Beaulieu en Visser.
Juist minder doen bleek ook de stap naar de top voor zowel Irene Schouten als Isabelle Weidemann, twee medaillewinnaressen op de lange afstanden op de schaats. “Meestal ging ik in het najaar al te hard, te hard trainen, te veel reizen, dan was ik in februari niks meer waard. Ik wilde te hard, te veel, te snel. Nu is dat anders, nu heb ik nog brandstof,” zei Weidemann.
Afstand nemen van de sport is vaak een belangrijk onderdeel van herstellen na overtraining. Dat deden ook Gélinas-Beaulieu en Visser, Esmee vertelde gisteravond dat ze het nodig heeft om na het schaatsen ook iets anders te doen, om haar hoofd wat afleiding te geven. Mentaal herstel vindt namelijk pas plaats als je volledig loskomt van de sport. Als je je op de bank druk ligt te maken over je tijden, herstel je mentaal nog niet, aldus onderzoeker Yannick Balk.
Esmee zei over haar herstel: “Ik weet nu dat ik er even uit moet stappen om dat te laten lukken, maar dat heb ik de afgelopen jaren niet gedurfd. Na het olympische kwalificatietoernooi ben ik daarover na gaan denken, het moet nu echt gebeuren. Ik moet nu een keer dapper zijn en het rigoureus anders doen.”
