Artikelen

Op donderdag 11 april 2024 vond het Rotterdam Marathon Sportmedisch Congres plaats, waarbij ook een aantal coaches aanwezig waren. Naar aanleiding van de lezing van dr. Jelmer Alsma is het onderstaande artikel gemaakt. Want vrijwel alle marathonlopers hebben aan het einde van hun race een hyponatriëmie. Wat is dit, waarom wil je dit weten en wat kun je ermee als coach van hardlopers die de marathon lopen?

Om sportplezier voor jong en oud te realiseren, is een sociaal veilige sportomgeving essentieel. Trainer-coaches spelen hier een belangrijke rol bij. Daarom is ‘vakkundig geschoolde trainer-coaches’ een van de vier basiseisen voor sociale veiligheid in de sport. Vakkundig geschoold betekent dan ook veel meer dan goed kunnen aanleren hoe een tennisser een backhand moet slaan, of een turnster de perfecte handstand leren. Kennis van didactiek en pedagogiek zijn minstens net zo belangrijk. Met die reden is de e-learning ‘Een beetje opvoeder’ ontwikkeld: deze scholing biedt een goede basis in pedagogische en didactische vaardigheden voor (beginnende) trainer-coaches, vooral als ze (nog) geen trainersopleiding van de eigen bond hebben gevolgd.

De coördinatie van de jeugd holt achteruit met als gevolg een toename van nek-, schouder- en rugklachten. Dat zegt Edwin Goedhart, bondsarts van de KNVB. In deel eén van dit tweeluik gaf Goedhart tekst en uitleg over deze ontwikkeling. Vandaag, in deel twee, geeft hij coaches advies. “Creëer een omgeving waar het goed is om te falen.” Goedhart, die eerder clubarts was van AZ, Ajax en Vitesse, legt uit dat veel draait om het begrip neuromotorische reserve. Als die capaciteit beperkt is, door een verminderde coördinatieve ontwikkeling, werkt de aansturing vanuit het brein naar de spieren niet goed. Dat vergroot de kans op blessures. En dat is precies wat de laatste jaren gebeurde. “We zijn te welvarend geworden. Voor de meeste activiteiten die we vroeger fysiek deden, hebben we inmiddels een apparaat. Daardoor bewegen we minder en blijft de coördinatieve ontwikkeling van de jeugd achter.”

Met de Olympische Spelen en tal van WK’s en EK’s wordt 2024 voor veel atleten een spannend jaar. Om te kunnen presteren op dat hoogste wedstrijdtoneel, is het belangrijk dat een coach zijn of haar sporters voorbereidt op die wedstrijdspanning. Dat geldt voor coaches op alle niveaus, is de overtuiging van psycholoog Berber van den Berg.

Een tsunami aan knieblessures en nek-, schouder- en rugklachten. Dat is wat Edwin Goedhart, sinds 2012 bondsarts bij de KNVB, de komende jaren verwacht. Oorzaak? De coördinatie van de huidige jeugd is zienderogen achteruitgegaan. In een tweeluik delen we zijn verhaal. Vandaag deel 1. “We groeien op in een omgeving waarin je niet mag falen en niet uitgedaagd wordt.”

Als trainer-coach wil je je blijven ontwikkelen. Daarom is het belangrijk dat je regelmatig naar je eigen gereedschapskist kijkt: zijn je vaardigheden nog up-to-date? Ben je op de hoogte van de laatste inzichten en ontwikkelingen? Behalve het aanscherpen van je instrumenten wil je ook altijd een hoekje vrijhouden voor inspiratie van andere coaches en experts.

In een sportteam (of ieder team) is een belangrijke vuistregel: hoe meer duidelijkheid je weet te creëren, hoe beter de individuele- en teamprestaties. Om een voorbeeld te geven: ik sprak eens een teamsporter, die eigenlijk niet zo goed wist wat de coach van haar verwachtte op het veld. Daar werd ze onzeker van. Ze ging zich voortdurend afvragen: doe ik wel het juiste? Als ze gewisseld werd, dacht ze dat ze iets verkeerd deed, maar ze vond het lastig dit te vragen. Ze durfde niet te veel risico’s te nemen en ging zich inhouden. Als ze in schotpositie kwam, twijfelde ze, waardoor ze vaker miste. Door haar onzekerheid ging ze weinig vooruit en presteerde ze niet zoals in het seizoen ervoor.

Verenigingen in het amateurvoetbal geven meer uit aan de vergoedingen voor het technisch kader. Dat is een van de opvallende conclusies uit het onlangs gepubliceerde benchmarkrapport 'Vergoedingen amateurvoetbal 2023/’24'. In dit onderzoek dat NMC Bright samen met de KNVB uitvoerde, geeft meer dan de helft van de clubs aan dat hun vergoedingen omhoog zijn gegaan. Het is de derde keer dat het onderzoeksbureau de vergoedingen in het amateurvoetbal in kaar heeft gebracht. Dit keer werden naast trainers ook Hoofden Opleiding, futsaltrainers, keeperstrainers en verenigingsmanagers meegenomen.

Een sportevenement als de Rotterdam Marathon heeft als doel om grote groepen mensen aan het bewegen te krijgen en goede gezondheid en leefstijl te stimuleren. Goede zorg rondom het sportevenement is van cruciaal belang voor een geslaagd evenement. Deze evenementenzorg gaat inmiddels verder dan alleen de acute zorg tijdens het evenement zelf. Het gaat bijvoorbeeld ook om voorlichting aan deelnemers over voorbereiding, leefstijl en blessurepreventie of nazorg bij grote incidenten. Evenementenzorg vergt daarom veel samenwerking met meerdere partijen die betrokken zijn bij de organisatie van het evenement, zoals evenementenorganisatoren, (para)medici, GHOR… over inzet van bijvoorbeeld ambulances, doorstroming van deelnemers en inzet van weersafhankelijke maatregelen.

Sporters die willen presteren worden vroeg of laat geconfronteerd met tegenvallers: blessures, vormverlies, gebrek aan motivatie of slechte prestaties. Atleten die daar beter uitkomen of goed mee om kunnen gaan, beschikken over een cruciale eigenschap in de sport: veerkracht. Over dit thema wordt al veel wetenschappelijk onderzoek verricht en ook in de praktijk van de sport en daarbuiten is al veel ervaring opgedaan wat werkt om ‘de knop om te zetten’ bij sporters. Na het Jaarcongres Wetenschap voor de Sportpraktijk 2023 op 28 november in Woerden gingen ruim honderd trainer-coaches en andere geïnteresseerden naar huis met nieuwe inzichten hoe ze veerkracht bij sporters kunnen herkennen en verbeteren.

Een veelvoorkomend kenmerk van (top)sporters is dat ze perfectionistisch zijn. Dit kan helpend zijn in hun carrière om de absolute top te bereiken, omdat ze bereid zijn vol voor hun sport te gaan en er alles voor te doen en te laten. Zo zullen ze net dat stapje extra zetten in trainingen om zich zo goed mogelijk te kunnen ontwikkelen en zich ultiem voor te bereiden op wedstrijden.

Sporters moeten zoveel mogelijk gezonde trainingsuren en wedstrijden kunnen hebben. Dat is de visie van de medische staf van NOC*NSF, zegt Maarten Moen, TeamNL hoofdexpert medisch. “Wie fysiek en mentaal gezond kan trainen, zal minder uitvallen en daardoor beter presteren.”

Mindfulness. Voor veel topsporters en coaches klinkt het misschien als iets zweverigs en een ver-van-hun-bed-show. Toch kan het juist uitkomst bieden voor topsporters en topcoaches die veel van zichzelf vragen. Om die reden geeft Roxanna van Erp al jarenlang trainingen en cursussen over dit onderwerp. Volgens turncoach Vera Geling, die al anderhalf jaar lang een intensief traject bij Van Erp volgt, is de training een ‘verrijking’.

Maken de beste spelers ook het beste team? En hoeveel specialisten selecteer je eigenlijk? Het zijn zomaar wat vragen die een coach zichzelf zal stellen bij het samenstellen van een wedstrijd- of toernooiselectie. Jeroen Delmée, bondscoach van de Nederlandse hockeyers, kent de breinbrekers als selectiemaker.

Als trainer ben jij onderdeel van de dynamiek in de groep. Hoe langer dat groepsproces al bezig is, hoe moeilijker het wordt om er invloed op uit te oefenen. In dit vierde en laatste artikel kijken we daarom specifiek naar wat jij als trainer op dat moment nog kan doen.

Het nieuwe jaar is begonnen! Traditiegetrouw waarschijnlijk vol met 'goede voornemens'. Dat is in januari altijd een hot topic en komt overal voorbij. In dit artikel laten we iets anders aan bod komen. Met een knipoog naar één van de meest gemaakte goede voornemens: meer sporten. Hoe kunnen we er met elkaar voor zorgen dat dat goede voornemen geen goed VOORnemen meer is, maar juist iets dat je al standaard doet?